Nieuwe dreigingen van Trump met heffingen en exportbeperkingen passen in een beeld waarin hij samen met grote techbedrijven Europese waarden onder druk zet. Het Rathenau Instituut signaleerde dit op 14 januari 2025 voor het eerst in een artikel.

Stresstest

“Het is een blijvende stresstest voor de Europese Unie: laten we de gecombineerde macht van techbedrijven en de Amerikaanse staat ons publieke debat gijzelen? Of gaan we door op de ingeslagen weg richting menswaardige online platformen en digitale autonomie? We hebben niet minder bescherming nodig, maar juist meer,” zegt Wouter Nieuwenhuizen van het Rathenau Instituut.

De Europese wetgeving waar Trump naar verwijst, de Digitaledienstenverordening, maakt het mogelijk om online platformen aan te spreken op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Die wet gaat niet over censuur: overheden dienen zich in een democratische rechtsstaat niet direct te mengen in beslissingen over niet-strafbare inhoud die circuleert op platformen, om juist censuur te voorkomen.

Beheerders verantwoordelijk

Beheerders van onlineomgevingen zijn verantwoordelijk voor het opstellen en handhaven van de gebruikersvoorwaarden op hun platform en bepalen tot op zekere hoogte welke content is toegestaan. Maar wel binnen de grenzen van de wet. In de Europese Digitaledienstenverordening is bepaald dat algemene voorwaarden van bedrijven in lijn moeten zijn met fundamentele rechten en vrijheden zoals vastgelegd in het grondrechtenhand-vest van de EU.

Nieuwenhuizen: “Platformen mogen dus geen beleid hanteren dat in strijd is met grondrechten, bijvoorbeeld door haatzaaien toe te staan. Wanneer dit wel gebeurt, dient de Autoriteit Consument & Markt of de Europese Commissie op te treden.“

Waardeer deze column met een kleine donatie